1.Dünya Savaşında galip gelen devletlerin hazırlamış olduğu Sevr Antlaşması,Dünya savaşı sonunda malup gelen devletlere imzalatılmış zorlama bir antlaşmadır.Savaşın doğası gereği , malup olan devletlerin tarafında nerdeyse hiçbir olumlu madde içermemektedir.Lozan Antlaşması belirli mücadele ve savaşlar sonrasında imzalanmış olmasına rağmen Sevr'den temel farkı, imzalayan devletlerin eşitlik prensibiyle masaya oturması ve amacının karşılıklı çıkarları gözetrek barışa ulaşılmasıdır.
Lozan Antlaşması aslında Lozan Barış Görüşmeleriyle başlamıştır.Tarafları ; Türkiye , karşısında İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya.Bu ülkelere ilave olarak Türkiye'nin isteği üzerine boğazlar ile ilgili hususlarda görüş bildirmek üzere Sovyet Rusya, Ukrayna ve Gürcistan'da toplantıda yer almışlardı.
Lozan Antlaşması , ortadoğu,balkanlar ve kafkasları içine alan coğrafyanın şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.Lozan Barış Görüşmeleri sekiz ay kadar sürmüş ve sonucunda Lozan Antlaşmasıyla sona ermiştir.
Sevr Antlaşmasını imzalayan devletler Türkiye Cumhuriyetini bağımsız bir devlet olarak görmek istemediklerinden ,Osmanlı Hükumetini ve dolayısıyla Osmanlı Meclisini muhattap almaya devam etmeye ısrar etmeleri sürenin sekiz ayı bulmasında etkili olmuştur.Lozan antlaşması sonucunda Türkiye Cumhuriyeti Devleti ,kayıtsız , şartsız bağımsız bir devlet olarak antlaşmada söz sahibi olmuştur ve tanınmıştır.Türkiye Büyük Millet Meclisinin tanımadığı ve geçerliliği bulunmayan Sevr Antlaşmasının belirli hükümlerinin devamını dileyen devletler ile yapılan görüşmeler neticesinde Lozan Antlaşmasına Sevr antlaşmasında bulunan herhangi bir madde veya hüküm girmemiştir.
Dünya Savaşındaki yenilginin ardından yenilgisnin ve yok oluşunun tescili niteliğinde olan Sevr Antlaşmasına kıyasla Lozan Antlaşmasını bir cümle ile ifade etmek gerekirse Türk milletinin büyük mücadeleler sonucunda kazandığı Kurtuluş Savaşının Türkiye lehine tescillendiğinin belgesidir.
Başta Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü olmak üzere Sevrin Hükümleri hiçbir şekilde itibar görmemiş , Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmalarına kararlılıkla devam etmiş,milli mücadele başarıyla sonuçlanmış, işkalci güçler yurdumuzdan püskürtülmüş bitiş fermanı olan Sevr yerine yepyeni bir başlangıcın fermanı olan Lozan Antlaşması yürürlüğe girmiştir.
Lozan Antlaşması , Türk ulusunun bağımsızlığa olan inancının ve azminin en zor şartlarda hatta imkansızlıklarda bile dinmeyeceğinin bildirisi ve kanıtıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder